جمعه ۱۴ تیر ۱۳۸۷ - ۱۳:۱۰
۰ نفر

همشهری آنلاین: وزیر نفت از سرمایه‌گذاری‌های عظیم و قصد ایران برای بازآرایی بازار جهانی نفت و گاز خبر داد.

روزنامه آلمانی هاندلز بلات از مادرید و برلین گزارش داد، غلامحسین نوذری همچنین به صراحت از شرکت‌های خارجی دعوت کرد تا در این پروژه‌ها شرکت کنند.

وی در کنگره جهانی نفت در مادرید از عزم ایران برای سرمایه‌گذاری در حجم صدها میلیارد دلار در حوزه‌های نفتی و گازی، خطوط لوله و پالایشگاه‌ها خبر داد.

نوذری از کنسرسیوم‌ها خارجی دعوت کرد در این پروژه‌ها شرکت کنند و در همین حال اعلام کرد خصوصی‌سازی صنعت انرژی ادامه خواهد یافت. تحریم‌های اقتصادی علیه ایران موجب آن شده است تا کنسرسیوم‌های غربی با وجود ذخایر عظیم انرژی نگاهی تردیدآمیز به سرمایه‌گذاری داشته باشند، اما روسیه، چین و هند آماده این کار هستند.

ایران تخمین می‌زند بیش از یک ششم ذخایر نفت و گاز جهان را در اختیار داشته باشد. بدین ترتیب این کشور با داشتن 138 میلیارد بشکه (139 لیتری) ذخیره نفتی پس از عربستان سعودی در مکان دوم ایستاده است. با این حال آژانس انرژی EIA آمریکا، ایران را پس از کانادا و در مکان سوم می‌داند. ذخیره گازی ایران به 28.1 تریلیون متر مکعب می‌رسد. این به معنای جای داشتن ایران در مکان دوم پس از روسیه است که این میزان با اطلاعات EIA هم تطابق دارد.

با این وجود در حال حاضر ایران نقش متناسب جایگاه خود را در بازار انرژی ندارد. این امر به اوضاع سیاسی جهانی و مصرف بالای انرژی در ایران باز می‌گردد. بنزین ارزان یارانه‌ای و گاز در این کشور به هیچ وجه ضرورتی را برای صرفه‌جویی نزد مصرف‌کنندگان ایجاد نمی‌کند. از این رو ایران در هر دو این مواد سوختی وارد کننده است.

این وضع قرار است به سرعت تغییر کند. نقشه‌ای 10 ساله تا 2014 میلادی این گونه تدارک دیده شده است تا سرمایه‌گذاری صدها میلیارد دلاری در بخش نفت و گاز، بازسازی زیرساخت‌های گازی در سراسر این کشور و احداث پالایشگاه صورت گیرد. بدین ترتیب تا سال 2014 تولید نفت ایران با یک میلیون بشکه افزایش به روزانه 5.3 میلیون بشکه افزایش خواهد یافت.

ایران طرح‌های جاه‌طلبانه‌ای هم برای تولید گاز دارد. قرار است تولید این محصول از 600 میلیون متر مکعب کنونی به 1.5 میلیارد مترمعکب در روز افزایش یابد. خطوط لوله گازی قرار است سواحل ایران در دریای خزر را به هم پیوند داده و به سوی پاکستان و همچنین مرز ترکیه برود و در مسیر اخیر در نهایت به بازارهای اروپا برسد. به گفته نوذری، ایران قصد دارد یک دهم تولید خود را به اروپا بفروشد. در تجارت گاز مایع هم ایران می‌خواهد در مقیاسی گسترده وارد شود.

یکی از مشکلات فوری، فقدان ظرفیت پالایش است که ایران را تاکنون مجبور به واردات بنزین و گازوئیل کرده است. این ظرفیت قرار است از طریق احداث پالایشگاه‌های جدید و روزآمد کردن پالایشگاه‌های کنونی تا سال 2012 به 3.3 میلیون بشکه در روز افزایش یابد. در همین حال نفت باید از مصرف سوختی خارج شود. در نهایت تا سال 2011 ایران قصد دارد نیاز خود را به بنزین و گازوئیل، خودش تامین و پس از آن صادرات را آغاز کند.

فقط برای پالایشگاه‌ها قرار است قراردادهایی به ارزش 15 میلیارد دلار به ویژه با شرکت‌های خارجی سازنده تاسیسات منعقد شود. یک کارشناس اقتصادی آلمانی در تهران به هاندلزبلات گفت در صورتی که کنسرسیوم‌ها چینی این قراردادها را از آن خود کنند، مجبور خواهند بود فن‌آوری غربی را در این تاسیسات پیاده کنند.

چین در حال حاضر جای آلمان را به عنوان بزرگ‌ترین شریک تجاری خارجی ایران گرفته است. به گفته دیپلمات‌های ایرانی، تجارت ایران و چین در سال جاری میلادی با یک چهارم افزایش به 25 میلیارد دلار افزایش یافته است.

ایران نیمی از این سرمایه‌گذاری عظیم را خودش به واسطه قیمت‌های بالای نفت تامین می‌کند. نوذری در این باره گفت نیمه دیگر، از منابع مالی خارجی تامین خواهد شد. تهران از کنسرسیوم‌های نفتی غربی هم استقبال می‌کند. وی با اشاره به تحریم‌های اقتصادی گفت: «ما هیچ مشکلی با ورود آنها نداریم، اما طبیعتا آنها خودشان باید مشکلات‌شان را حل کنند.»

وزیر نفت در پاسخ به این سوال که ایده مشارکت شرکت‌های چندملیتی در پروژه‌های ایرانی با توجه به مناقشه هسته‌ای بر سر برنامه هسته‌ای ایران چه میزان واقع‌گرایانه است، به این موضوع اشاره کرد که کنسرسیوم‌های نفتی خارجی چند دهه است با موفقیت در ایران کار می‌کنند. وی گفت: «اکنون زمان آن است که اختلافات را کنار بگذاریم.» این اختلافات فقط باری بر دوش مصرف‌کنندگان خواهد بود.

در بخش انرژی هم ایران در حال حاضر تلاش می‌کند با رویکردی پیشروانه به سوی خصوصی‌سازی، فشار غربی‌ها از طریق تحریم را تضعیف کند. غلامرضا حیدری کرد زنگنه، رئیس سازمان خصوصی سازی ایران هم در تهران اعلام کرد که شرکت‌های خارجی در آینده می‌توانند در شرکت‌های دولتی ایران سهیم شوند. به نقل از وی در مطبوعات ایران آمده است: «ایران قصد دارد سرمایه‌گذاری خارجی بیشتری را جذب کند و در آینده تفاوتی میان سرمایه‌گذار داخلی و خارجی نخواهد گذاشت.» به گفته وی، تنها محدودیت آن است که فرد خارجی نمی‌تواند بیش از 35 درصد سهام را در اختیار داشته باشد.

در حال حاضر شرکت‌های کوچک انرژی ایرانی به بورس آورده شده‌اند و به گفته محافل صنعتی در تهران به شرکت‌های خارجی هم برای عرضه ارایه شده‌اند. در صنعت انرژی به شکلی گسترده شرکت روسی گازپروم و دیگر شرکت‌های روسی و هندی وارد شده‌اند، به طوری که دختر نفتی گازپروم با نام نفت (Neft) قصد دارد با شرکت ملی نفت ایران (NIOC) یک شرکت سهامی مشترک را تاسیس کند، شرکت نفتی ONGC و Hinduja هند هم می‌خواهد 10 میلیارد دلار آمریکا سرمایه‌گذاری داشته باشد. هند و پاکستان در آستانه انعقاد توافقنامه‌ای بر سر ساخت خط لوله گازی هستند که قرار است گاز ایران را به هر دو کشور منتقل کند. گرچه آمریکا مقاومت چشمگیری را برای جلوگیری از عقد این قرارداد مبذول داشته است. یک تاجر گازی سوئیسی هم قراردادی یک میلیارد دلاری را با ایران بسته است. با این وجود شل پروژه خود را در ایران متوقف کرده است.

یک دیپلمات ارشد در تهران گفته است: «اگر ما نخواهیم دیگر با ایران مراوده داشته باشیم، در موضعی احمقانه گرفتار خواهیم شد، زیرا مجبور به خرید نفت ایران از گازپروم خواهیم بود. ایران چنین چیزی را نمی‌خواهد، اما اگر ما کشورهای غربی بیشتر از این مردد بمانیم، مجبور به چنین اقدامی خواهد شد.»

کد خبر 56921

برچسب‌ها

پر بیننده‌ترین اخبار صنعت و تجارت

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز